به نقل از «ایسنا»

نگاه جیمزوب به خوشه کهکشانی «ال گوردو»

تاریخ انتشار: ۱۲ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۷۷۳۳۳

تلسکوپ فضایی جیمزوب از کهکشان‌های پیچ‌خورده‌ی خوشه کهکشانی «ال گوردو»(El Gordo) رونمایی کرد.

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، خوشه کهکشانی عظیم «ال گوردو» در گذشته توسط هابل رصد شده بود و اکنون جیمز وب نمای جدیدی از آن ارائه کرده است.

این کهکشان در فاصله‌ی ۹.۷ میلیارد سال نوری از زمین در یک خوشه کهکشانی سنگین با جرمی معادل حدود سه میلیون میلیارد خورشید قرار دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این یک توده کیهانی است که با نام مستعار ال گوردو، که در اسپانیایی به معنای چاق است شناخته می‌شود. در طول سال‌ها، تلسکوپ فضایی هابل مناظر مسحورکننده‌ای از ال گوردو را به ما ارزانی داشته اما اکنون، یک رصدخانه فضایی جدید در شهر وجود دارد.

روز چهارشنبه(دوم اوت)، دانشمندان اعلام کردند که تلسکوپ فضایی جیمز وب چشم انداز جدیدی از ال گوردو برای ما ارائه کرده است. جیمز وب با چشم‌های فروسرخ خود، یک ستاره غول‌پیکر سرخ و هزاران مورد دیگر فضایی را که فقط هابل می‌توانست آنها را رصد کند، آشکار کرده است.

برای مثال، کهکشان ال آنزوئلو(El Anzuelo) یا قلاب ماهی(Fishhook) که در فاصله‌ی ۱۰.۶ میلیارد سال نوری از ما قرار دارد، به وضوح در سمت راست بالای تصویر به عنوان یک کمان قرمز روشن دیده می‌شود. برای درک ابهت این عکس جدید باید گفت که ما ال آنزوئلو را همانطور که ۱۰.۶ میلیارد سال پیش بوده است، می‌بینیم. این به این دلیل است که مدت زیادی طول کشید تا نور از این نقطه از زندگی کهکشان به جیمز وب برسد.

پاتریک کامینسکی(Patrick Kamieneski) از دانشگاه ایالتی آریزونا و نویسنده اصلی یکی از چندین مقاله در مورد این مشاهدات جیمز وب در بیانیه‌ای گفت: ما توانستیم به دقت پوشش غباری را که مرکز کهکشان را که در آن ستاره‌ها به طور فعال در حال شکل‌گیری هستند، بررسی کنیم. با وب، ما می‌توانیم به راحتی از میان این پرده غبار ضخیم به داخل نگاه کنیم و این به ما امکان می‌دهد که مجموعه کهکشان‌ها را از درون به بیرون ببینیم.

اما فراتر از این واقعیت که جیمزوب به لطف قابلیت‌های فروسرخ خود قادر به تجزیه پرده‌های گرد و غبار است، لنز جدید این تلسکوپ در ال گوردو بسیار مهم عمل کرده است زیرا می‌تواند پدیده‌ای به نام همگرایی گرانشی را به وضوح ثبت کند.

به طور خلاصه، همگرایی گرانشی مفهومی است که با نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین مرتبط است. این نظریه اساسا فضا و زمان را مانند یک پارچه به هم بافته شده تصور می‌کند که بسته به اجرام موجود در آن می‌تواند تاب خورده و موج بردارد. سیاهچاله‌ها این پارچه را بسیار زیاد تاب می‌دهند، ستارگان تا حدی روی آن تأثیر می‌گذارند، زمین تا حدودی آن را تاب می‌دهد و حتی من و شما آن را به مقدار بسیار ریز و غیرقابل تشخیصی موج‌دار می‌کنیم.

با این حال، آنچه در مورد این تصویر جیمزوب مهم است، این است که نظریه نسبیت عام نیز پیش‌بینی می‌کند که این پیچ و تاب‌های پارچه فضازمان بر نحوه حرکت نور در سراسر جهان تأثیر می‌گذارند. تاب‌ها می‌توانند نور را در حین سفر در فضا خم کنند و این برای اخترشناسان چیز خوبی است. اگر دانشمندان بتوانند تلسکوپ‌های خود مانند جیمزوب را بر روی نواحی تاب‌داری مثل یک خوشه کهکشانی سنگین متمرکز کنند، می‌توانند مقداری از آن نور تابیده را دریافت کنند و بسته به اینکه نور از کجا می‌آید، این تاب‌ها می‌توانند نوعی اثر بزرگ‌نمایی بر روی منبع ایجاد کنند. این اثر، همگرایی گرانشی نامیده می‌شود.

دلیل اصلی که می‌توانیم ال آنزوئلو را اصلا ببینیم، fi رغم اینکه بسیار دور است، چیزی جز همگرایی گرانشی نیست. دانشمندان دریافتند که این کهکشان دور به شکل یک قرص است و قطری در حدود ۲۶ هزار سال نوری دارد که معادل یک چهارم اندازه‌ی کهکشان راه شیری است.

علاوه بر این، رنگ مایل به قرمزی که در ال آنزوئلو می‌بینید به یکی دیگر از پدیده‌های نور کیهانی مربوط می‌شود.  با دورتر شدن مواد از نقطه نظر ما در زمین امواج نوری که اجرام از خود ساطع می‌کنند مانند نوارهای لاستیکی گسترش می‌یابند. همانطور که این اتفاق می‌افتد، این امواج به دلیل پدیده‌ای به نام انتقال به سرخ به رنگ قرمز و قرمزتر به نظر می‌رسند.

بنابراین از آنجایی که این کهکشان کاملا قرمز به نظر می‌رسد، بسیار دور است.

زیر ذره‌بین اینشتین

برندا فرای(Brenda Frye) از دانشگاه آریزونا می‌گوید که این اثر همگرایی پنجره‌ای منحصربه‌فرد به جهان‌های  دور ارائه می‌کند.

این اولین ستاره غول سرخ منفردی است که توسط جیمزوب مشاهده شده است که بیش از یک میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد. «Quyllur» در حدود ۱۱ میلیارد سال نوری دورتر از ما، در نزدیکی کهکشانی به نام لا فالکا(La Flaca) یا «The Thin One» واقع شده است.

فرای و تیمش همچنین به پنج کهکشان دارای همگرایی گرانشی دیگر اشاره می‌کنند که به نظر می‌رسد بخشی از یک خوشه جوان در فاصله ۱۲.۱ میلیارد سال نوری از زمین قرار دارند و احتمالا در مجموع ۱۷ عضو کهکشانی را در خود جای داده‌اند. همچنین برخی کهکشان های فوق پراکنده وجود دارند که به نظر می‌رسد در فاصله ۷.۲ میلیارد سال نوری از ما قرار دارند، که شبیه کهکشان‌های معمولی هستند با این تفاوت که ستارگان آنها بسیار پراکنده‌تر هستند.

ما بررسی کردیم که آیا ویژگی‌های این کهکشان‌ها با کهکشان‌های بسیار پراکنده‌ای که در جهان محلی می‌بینیم متفاوت است یا خیر و در واقع تفاوت‌هایی را می‌بینیم.

به ویژه، آنها آبی‌تر، جوان‌تر، گسترده‌تر و به طور یکنواخت‌تر در سراسر خوشه توزیع شده‌اند. تیموتی کارلتون(Timothy Carleton) از دانشگاه ایالتی آریزونا، نویسنده اصلی مقاله دیگری در مورد این مشاهدات، در این بیانیه گفت: این نشان می‌دهد که زندگی در محیط خوشه طی شش میلیارد سال گذشته تأثیر قابل توجهی بر این کهکشان‌ها داشته است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا خوشه کهکشانی نظرسنجي دانشگاه تهران گوگل قرص سرطان ژاپن محیط زیست دانشگاه تهران میلیارد سال نوری همگرایی گرانشی خوشه کهکشانی کهکشان ها ی کهکشان جیمز وب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۷۷۳۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا هنوز با موجودات فضایی ارتباط برقرار نکرده‌ایم؟

به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ تئوری‌های مختلفی در مورد وجود حیات در سیارات دیگر وجود دارد؛ از جمله اینکه هوش انسان در جهان کاملا منحصر به‌فرد است، اما یک دانشمند سناریوی مختمل‌تری را فاش کرده است. او معتقد است که تمدن‌های بیگانه توسط انفجار پرتوهای گاما نابود شده‌اند.

انفجار پرتوهای گاما انفجارهای بسیار پرانرژی هستند که در کهکشان‌های دور مشاهده شده‌اند و زمانی رخ می‌دهند که هسته یک ستاره عظیم سوخت هسته‌ای تمام می‌کند و تحت وزن خود فرو می‌ریزد و یک «ابر نواختر» عظیم از تشعشعات آزاد می‌کند.

دکتر «فردریک والتر»، استاد نجوم، می‌گوید: این یک پرتو کاملاً متمرکز است و اگر از طریق صفحه کهکشان هدایت شود، اساساً می‌تواند حدود ۱۰ درصد از سیارات کهکشان را عقیم کند.

این در حالی است که سازمان ناسا انفجارهای پرتو گاما را «قوی‌ترین کلاس انفجار در جهان» می‌نامد.

یک انفجار معمولی پرتو درخشانی از انرژی را ارسال می‌کند که یک کوئینتیلیون (یک به همراه ۱۹ صفر) برابر روشنایی خورشید خودمان است و به عبارت دیگر، می‌تواند یک تمدن فرازمینی را در هر جایی از کهکشان بسوزاند.

خوشبختانه، بر اساس دهه‌ها تحقیق توسط رصدخانه پرتو گاما کامپتون ناسا، انفجارهای پرتو گاما در کهکشان خانگی ما، کهکشان راه شیری، نسبتاً نادر است.

هنگامی که ماهواره رصدخانه کامپتون در سال ۱۹۹۱ به فضا پرتاب شد، محققان ناسا انتظار داشتند که انفجارهای پرتو گامای بیشتری را از دیسک کهکشانی ما به شکل پنکیک مشاهده کنند. اما واقعیت ثابت کرد که این رویدادهای انفجاری «ابر نوا» در کهکشان‌های جوان‌تر و دور، که هنوز در فرآیند تشکیل ستاره‌های جدید داغ هستند، یا در مورد انفجار پرتو گاما طولانی مدت که ستاره‌های در حال فروپاشی را به سیاه‌چاله‌ها تبدیل می‌کنند، بسیار رایج‌ترند.

به گفته دکتر والتر، که دوره‌ای در مورد جست‌وجوی حیات فرازمینی در دانشگاه استونی بروک نیویورک تدریس کرده است، تخمین زده می‌شود که هر ۱۰۰ میلیون سال یا بیشتر، در هر کهکشانی یک فوران پرتو گاما به وجود می‌آید.

او می‌گوید: به طور متوسط در طی یک میلیارد سال، می‌توان انتظار داشت که تعداد قابل توجهی از تمدن‌ها ریشه‌کن شوند، البته اگر وجود داشته باشند.

تخمین‌های دیگر حاکی از آن است که فوران‌های پرتو گاما می‌تواند به دفعات هر ۱۰ میلیون سال یک بار در هر کهکشان رخ دهد، اما هر یک از این محدوده‌ها به این معنی است که بسیاری از گونه‌های بیگانه می‌توانند قبل از اینکه فرصتی برای انجام اکتشافات فضایی زیادی پیدا کنند، از بین بروند.

والتر می‌افزاید: سیاره زمین تقریباً ۴/۵ میلیارد سال سن دارد و تقریباً به همین مدت طول کشیده تا تنها گونه پیشرفته یعنی انسان را در خود جا دهد. این بدان معناست که مانند یک بازی رولت روسی، کهکشان راه شیری بین ۴۵ تا ۴۵۰ رویداد انفجار پرتو گامای محلی را در تاریخ زمین تجربه کرده است.

انفجارهای پرتو گاما برای اولین بار در سال ۱۹۶۷، از طریق یک جفت ماهواره آمریکایی Vela که برای شناسایی شواهدی از هرگونه آزمایش هسته‌ای شوروی که ممکن است برخلاف معاهده منع آزمایش هسته‌ای ۱۹۶۳ انجام شده باشد، ثبت شد. ۲ سال بعد، انفجارهای عجیب و غریب متوجه تیمی در آزمایشگاه ملی لوس آلاموس شد، که بعداً گروه نجوم پرتو گامای آزمایشگاه را پیشگام کردند.

در حالی که انفجارهای فرضی انفجار پرتو گامای باستانی که صدها میلیون سال پیش به زمین برخورد کردند، DNA هر موجود زنده روی این سیاره را نابود و حل می‌کردند، امروزه تشعشعات انفجار پرتو گاماهای دور عمدتاً شواهدی را به شکل ستاره‌های درخشان به جا می‌گذارد.

انتهای پیام/

کد خبر: 1228996 برچسب‌ها فضانوردی